KHUÔN MẶT NÀO ĐƯỢC CHÚA HIỂN DUNG?

Suy niệm Chúa Nhật 2 Mùa Chay C:

Lời Chúa: Lc 9, 28b-36:

Khi ấy, Chúa Giêsu đưa Phêrô, Giacôbê và Gioan lên núi cầu nguyện. Và đang khi cầu nguyện, diện mạo Người biến đổi khác thường và áo Người trở nên trắng tinh sáng láng. Bỗng có hai vị đàm đạo với Người, đó là Môsê và Êlia, hiện đến uy nghi, và nói về sự chết của Người sẽ thực hiện tại Giêrusalem. Phêrô và hai bạn ông đang ngủ mê, chợt tỉnh dậy, thấy vinh quang của Chúa và hai vị đang đứng với Người. Lúc hai vị từ biệt Chúa, Phêrô thưa cùng Chúa Giêsu rằng: "Lạy Thầy, chúng con được ở đây thì tốt lắm; chúng con xin làm ba lều, một cho Thầy, một cho Môsê, và một cho Êlia". Khi nói thế, Phêrô không rõ mình nói gì. Lúc ông còn đang nói, thì một đám mây bao phủ các Ngài và thấy các ngài biến vào trong đám mây, các môn đệ đều kinh hoàng. Bấy giờ từ đám mây có tiếng phán rằng: "Ðây là Con Ta yêu dấu, các ngươi hãy nghe lời Người". Và khi tiếng đang phán ra, thì chỉ thấy còn mình Chúa Giêsu. Suốt thời gian đó, các môn đệ giữ kín không nói với ai những điều mình đã chứng kiến.

Khuôn mặt nào được Chúa hiển dung trên núi Ta-bo?

Trên núi Ta-bo Đức Giê-su đã hiển dung khuôn mặt chói lọi của Người trước mặt ba môn đệ được chọn lọc; tuy nhiên hình như khuôn mặt hiển dung ấy vẫn còn đậm nét ‘Cựu Ước’, lý do là vì các môn đệ đều là người Do Thái. Một Thiên Chúa của Cựu Ước phải có dung mạo uy nghi sáng láng, thân thể Người phải tỏa chiếu hào quang. Và hình như để nhấn mạnh hơn nữa nội dung Cựu Ước, xuất hiện hai nhân vật tiêu biểu là Mô-sê và Ê-li-a tới đàm đạo với Người. Có điều dung mạo Cựu Ước đó lại không phải là điều Đức Giê-su muốn thực sự tỏ lộ và muốn cho các môn đệ ghi nhận, dù các ông có là người Do Thái đi nữa; vì thế Người đã thẳng thừng từ khước lời các ông đề nghị được duy trì lâu dài dung mạo đó; “Thưa thày, chúng con ở đây, thật là hay. Chúng con xin dựng ba cái lều”.

Biến cố hiển dung được cả ba Phúc Âm Nhất Lãm tường thuật với một số chi tiết khác nhau, nhưng xét về nội dung thì căn bản tương đồng. Nội dung của nó là: cuộc hiển dung trên đỉnh Ta-bô không phải là trọng tâm hay mục tiêu mà chỉ mang tính biểu tượng, dùng để chuẩn bị cho một biến cố khác. Hiển dung Ta-bô chỉ là tiền đề cho một cuộc hiển dung khác sẽ xảy ra sau này còn quan trọng và vinh hiển hơn rất nhiều. Quả thực cả ba trình thuật đều xác định thời gian hiển dung có liên quan tới một lời công bố quan trọng: 06 ngày theo Mát-thêu và Mác-cô, hay khoảng 08 ngày theo Lu-ca, ‘sau khi nói những lời ấy’. Lời công bố ấy mới chính xác là điều Đức Giê-su muốn bày tỏ, hay diện mạo mà Người thực sự muốn hiển dung: “Con Người phải chịu đau khổ nhiều, bị các kỳ mục, thượng tế cùng kinh sư loại bỏ, bị giết chết, và ngày thứ ba sẽ trỗi dậy” Lời công bố không nhằm chuẩn bị các môn đệ cho sự kiện hiển dung trên núi Ta-bô, ngược lại là đàng khác; hiển dung Ta-bô giải thích ý nghĩa của lời công bố: sự chết và sống lại của Đức Giê-su mới chính là diện mạo, là vinh quang đích thực của Thiên Chúa, diện mạo và vinh quang mà sự sáng láng chói lọi bên ngoài chỉ là phác họa; “Hai vị hiện ra, rạng ngời vinh hiển, và nói về cuộc xuất hành mà Người sắp hoàn thành tại Giê-ru-sa-lem”. Cuộc xuất hành được đề cập tới lúc đó chính là cái ‘chết và sống lại của Đức Giê-su’, đây mới là cao điểm của lịch sử Thiên Chúa biểu lộ dung mạo đích thực của Người: một Thiên Chúa cứu độ, một Thiên Chúa xót thương những con người tội lỗi. Đức Ki-tô đã từng gọi Thập Giá Can-vê là giờ phút Người được tôn vinh: “Đã đến giờ Con Người được tôn vinh” (Ga 12:23). Và không phải chỉ tôn vinh bản thân cứu độ của Người, mà còn tôn vinh chính Chúa Cha: Bấy giờ có tiếng từ trời vọng xuống: “Ta đã tôn vinh Danh Ta, Ta sẽ còn tôn vinh nữa!” (Ga 12:28).

Tuy nhiên hiển dung của lòng thương xót cứu độ mà Thiên Chúa biểu lộ qua Thập Giá và Phục Sinh của Đức Ki-tô Giê-su thì chỉ ai có con mắt đức tin mới chiêm ngưỡng được. Phê-rô đã từng ngây ngất trước vinh quang của Ta-bô bao nhiêu, thì lại càng bị vấp phạm trước vinh quang của Thập Giá bấy nhiêu: “Xin Thiên Chúa thương đừng để Thày gặp phải chuyện ấy!” (Mt 17:22); ngay cả các môn đệ khác cả khi Đức Giê-su tiên báo cuộc thương khó của Người tới lần thứ ba, “các ông không hiểu gì cả; đối với các ông, lời ấy còn bí ẩn, nên các ông không rõ những điều Người nói” (Lc 18:31-34).

Như vậy, cho dầu Lời Chúa có trình bày quang cảnh hoành tráng của cuộc hiển dung trên đỉnh Ta-bô, Ki-tô hữu biết rõ: mình không được dừng lại ở đó. Cặp mắt đức tin của họ phải hướng về đỉnh Can-vê hơn là Ta-bô, vì nơi Thập Giá Đức Giê-su chết treo Thiên Chúa mới thật sự biểu lộ dung mạo đích thực của Người: đó là một khuôn mặt đầy nhân ái cứu độ; dừng lại và dựng ba lều trên đỉnh Ta-bô là một cám dỗ, nếu không nói là phản bội niềm tin đích thực; “Đức Giê-su truyền cho các ông không được kể lại cho ai nghe những điều vừa thấy, trước khi Con Người từ cõi chết sống lại.” (Mc 9:9)

Mùa Chay là thời gian để Ki-tô hữu chúng ta khám phá, chiêm ngắm và đi vào vinh quang đích thực của Thập Giá! Hiển dung Ta-bô không phải là đích đến, mà chỉ là bước đầu chập chững của niềm tin. Hội Thánh muốn dẫn mọi Ki-tô hữu đạt tới vinh quang của Thập Giá, chiêm ngưỡng dung mạo chói lọi của một Thiên Chúa đầy xót thương mà Cựu Ước đã không hề biết đến. Cuộc hành trình đức tin này, bất cứ tín hữu nào cũng phải làm, bắt đầu từ Phê-rô thủ lãnh cho tới tất cả các môn đệ Ki-tô, các tín hữu mọi thời đại, các linh mục và tu sĩ…, nói chung là hết thảy mọi người. Và Mùa Chay là thánh vì là thời gian để chúng ta chuẩn bị tâm hồn và củng cố niềm tin để đón nhận và chiêm ngưỡng dung mạo chói lọi của Thập Giá, nơi đó Thiên Chúa hiển thị tình yêu nhân ái cứu độ của Người. Ngoài Đức Giê-su chịu đóng đinh, sẽ không còn dung mạo nào khác mà Thiên Chúa muốn hiển thị; ngay cả Đức Ki-tô phục sinh khải hoàn cũng vẫn luôn mãi là Đấng Chịu Đóng Đinh: ‘Người cho các ông xem tay và cạnh sườn…’ (Ga 20:20). Quả thật ‘Crux est lux’,chứ không phải ‘Per Crucem ad lucem’!

Lạy Chúa, trên thiên đàng con không mong được chiêm ngưỡng ‘thánh nhan vinh hiển’ Chúa! dung nhan mà con mong được chiêm ngưỡng ngay bây giờ, trong giờ chết, và cho đến mãi muôn đời, là dung nhan của Thập Giá nói lên Thiên Chúa yêu thương và cứu độ. Tạ ơn Chúa vì trong cái chết lâm sàng vào cuối năm 2007, khi đó con đã không nhìn thấy ánh sáng chói lọi nào ngoài sự êm dịu của lòng từ nhân. Xin cho con bao lâu còn sống, như Phao-lô, con không muốn biết tới bất cứ một đấng Ki-tô nào khác, ngoài Đức Ki-tô chịu đóng đinh; không biết tới dung mạo của bất cứ một Thiên Chúa nào khác, ngoài dung mạo của Thiên Chúa từ nhân cứu độ. A-men

Lm.Gioan Nguyễn Văn Ty SDB